Η απώλεια του σκηνοθέτη Θ. Αγγελόπουλου δεν είναι, δυστυχώς για τα Ελληνικά πράγματα, η μοναδική «πινέζα» που καρφώθηκε, θαρρείς, στο σώμα του χρόνου. Ο θάνατός του – διαρκώς παρών για όσους ανακαλούν την εμβληματική σκέψη και το έργο του – έρχεται να προστεθεί στη μεγάλη χορεία των «οριστικά χαμένων Αγγέλων». Και εσύ δεν έχεις άλλη διαφυγή, παρά να νιώθεις, μαζί με το φευγιό τους, πως χάθηκε, ίσως και οριστικά, η τελευταία ευκαιρία να ερμηνευτεί το Ελληνικό παράδοξο, με όρους λογικής, ευαισθησίας, Δημοκρατίας και πολιτισμού.Από εκείνο τον ενορατικό χρησμό, ο τραγικός μας κύκλος άγγιξε το τελευταίο του οριακό σημείο. Η Ιστορία έκλεισε την Ελληνική παρένθεση. Το δράμα όμως έμεινε, αφού, για κακή μας τύχη, εγκλωβιστήκαμε στη δίνη ενός χιονιά, που σήμανε την ερήμωση και, εν τέλει, τη αποσάθρωση της υπόστασής μας. Γιατί για όσους δεν αυταπατώνται, η Ελλάδα ως ιδέα, αλλά και ο λαός της σαν Ιστορικό υποκείμενο έχουν, προ πολλού, πεθάνει. Πάνω σε σωρούς από σπασμένες πέτρες και αγάλματα.
Μιλώντας, λοιπόν, για τα κρίματα που κουβαλάμε αιώνες, τώρα, εγκλωβισμένοι από τις φαμίλιες και τις εκάστοτε φατρίες, ο Αγγελόπουλος αποκαλύπτει τα σημάδια των καρφιών: «Είμαστε μία οικογένεια. Δε βλέπουμε καλά, δε βλέπουμε καθαρά. Είμαστε πολύ κοντά... Και πώς θα μπορούσες να δεις καθαρά; Πώς ν’ αντικρίσεις το μέλλον; Πώς να διεκδικήσεις την ανατροπή, το Δίκιο, την ανθρωπιά, όταν τα φτερά σου λυγίζουν από τις αιμομικτικές αμαρτίες των κοντινών και μακρινών σου συγγενών; Όταν συνειδητοποιείς πως εκείνοι που περίμενες να σε προστατέψουν, να σε εμπνεύσουν, να σε καθοδηγήσουν, προτιμούν να ζουν καθηλωμένοι στο δόλο και την απάτη".
«Ο ποταμός μίκρυνε, έγινε ρυάκια, και μετά έγινε ένα λιβάδι με σταγόνες».
Τελευταίο καρέ, από «Το λιβάδι που δακρύζει» – μία ταινία που αποδείχθηκε σημαδιακή στο ταξίδι του. Όταν ο ποιητής των εικόνων ρωτήθηκε σχετικά με τον τίτλο, οριοθέτησε τις στιγμές του ναυάγιου είπε: «Ο ποταμός μίκρυνε, έγινε ρυάκια, και μετά έγινε ένα λιβάδι με σταγόνες". Όπως περίπου συμβαίνει με το ριζικό του τόπου και του λαού. Διαπίστωση που, ενδεχομένως, θα έκανε κάποιον να υποθέσει πως – εκτός από την απώλεια του θανάτου, πέρα ακόμη κι από την οριστικά χαμένη ευκαιρία να εξηγηθούν οι ήττες μας – ετούτη η απουσία φαντάζει πιο δυσαναπλήρωτη: η απώλεια της ποιητικής του ματιάς.
Μιλώντας, πάντως, για το νόημα και την αναγκαιότητα της ποίησης, και κυρίως της ποιητικής πρόσληψης της πραγματικότητας, ο ίδιος τόνιζε: "Όμως, η μόνη δυνατότητα ν’ αντέξουμε τον κόσμο είναι η ποιητική εκδοχή του. Η μόνη δυνατότητα ν’ αντέξουμε την πραγματικότητα. Η ποίηση δε διαψεύδεται, έχει μία σκληρότητα μεγαλύτερη από το ρεαλισμό».
No comments:
Post a Comment