ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΔΗΜΟΓΙΑΝΝΗ
Ένα τρίγωνο που γεννά προσδοκίες και επιφυλάξεις – αποδοχή και σκεπτικισμό. Τίτλος που όλως περιέργως ταιριάζει στην κινηματογραφική ταινία, «Sex, ψέματα και βιντεοταινίες». Γιατί κάπως παρόμοια θα μπορούσα να περιγράψω τα καινούργια δεδομένα, με τα οποία ο κολοσσός του διαδικτύου, το απόλυτο αφεντικό στη διακίνηση των πληροφοριών, η περιβόητη Google, καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις διακίνησης των αναρίθμητων αναρτήσεων. Επιβάλλοντας, στην ουσία, το δικό της «Ψηφιακό» συμβόλαιο, που καθορίζει το πλαίσιο μέσα στο οποίο οι χρήστες και οι διαχειριστές του παγκόσμιου ιστού θα ανεβάζουν το υλικό τους, σε θέσεις και σειρές, προεπιλεγμένες και απόλυτα οριοθετημένες από τον αδιαπραγμάτευτο κυρίαρχο των διαδικτυακών συχνοτήτων. Ακόμη και σε ό,τι αφορά τη διακίνηση των πνευματικών αγαθών, των βιβλίων, και πιο διευρυμένα των ανεξάντλητων θεμάτων που συνθέτουν τον πνευματικό πολιτισμό.
Τα νέα ψηφιακά πολιτισμικά συμφραζόμενα
Εξάλλου, στο ραγδαία αναπτυσσόμενο περιβάλλον του διαδικτύου δημιουργούνται πλέον καινούργιες, πρωτόγνωρες συνθήκες, που συνθέτουν ένα πολυσύνθετο πλέγμα, ικανό να γονιμοποιεί στο παγκόσμιο γίγνεσθαι ανεξερεύνητα πολιτισμικά συμφραζόμενα. Και αυτό, γιατί το διαδίκτυο πρωταγωνιστεί πια δυναμικά, σ’ όλο το φάσμα των ανθρώπινων αναγκών, υλικών και πνευματικών. Δρα σαν καταλύτης στη χημεία των κοινωνικών εξισώσεων. Οριοθετεί μέχρι και τη σύνθεση της γλώσσας. Το χαρακτήρα της τέχνης. Την προοπτική και τις συντεταγμένες της σύγχρονης διανόησης. Το σφυγμό της ενημέρωσης. Κοντολογίς, «χρωματίζει» τον ανθρώπινο μικρόκοσμο και ιδίως τους ιριδισμούς της σκέψης μας.
Σκεπτικισμός για την παντοδυναμία του αυτοκράτορα
Υπ’ αυτή την έννοια, ο πολυσυλλεκτικός διάλογος, τα μετέωρα ερωτηματικά αλλά και οι ενστάσεις που προκύπτουν, αναπόφευκτα αντικαθρεφτίζουν τον προβληματισμό, ίσως και το σκεπτικισμό, σχετικά με το καθεστώς που διέπει τον διαδικτυακό πλανήτη. Επικεντρώνονται, δηλαδή, κατά μείζονα λόγο, στον τρόπο που αντιλαμβάνεται το σύνολο των πνευματικών έργων, άρα, την αμύθητη παραγωγή του γραπτού λόγου, η Google. Ένα αγγλικό όνομα που ταιριάζει σε λαρυγγισμό γαλοπούλας, κι όμως εκ των πραγμάτων αποδεικνύεται απολύτως ικανό να κηδεμονεύει μέχρι και τη τελευταία ανθρώπινη λαλιά. Κάθε λέξη που διεκδικεί μία θέση, στην παγκόσμια κονίστρα που στήθηκε από τη Google κατά τρόπο αυτοκρατορικό.
Εδώ, πάντως, δε χρειάζεται και σοφία, για να ανακαλύψουμε το μυστικό της κλειδαρότρυπας. Η Google, σαν ένας μονοπωλιακός μηχανισμός που διαχειρίζεται πρωτίστως οικονομικά μεγέθη, επιβάλλει τους δικούς της όρους, ακόμη και στη διακίνηση των πνευματικών αγαθών και δημιουργημάτων. Οπότε, αναπόφευκτα η «Αράχνη» του παγκόσμιου ιστού υιοθετεί, ως επί το πλείστον, τη στρατηγική, καθώς και τα συμφέροντα αυτού του αδιαφιλονίκητου παίχτη.
Νυχτερίδες ή αράχνες;
Παρόλ’ αυτά, και ανεξάρτητα από τις όποιες ενστάσεις, η «Αράχνη», η θρυλική ανακάλυψη του περιβόητου κ. Τιμ Μπέρνες Λη – του ευφυούς εφευρέτη του παγκόσμιου ιστού – εξακολουθεί να εξυφαίνει το νήμα της. Κι αυτό, χάρη σε μία ευτυχή συγκυρία. Γιατί, όπως κάποτε μου αποκάλυψε μία εκλεκτή συνάδελφος του κ. Λη, όλα ξεκίνησαν όταν ο πρώην προϊστάμενος της παρατήρησε πως μία αράχνη είχε υφάνει περίτεχνα τον ιστό της, στη γωνία ακριβώς του γραφείου του στο Cern.
No comments:
Post a Comment