Νάρκη

Νάρκη
Του άλγους δοκιμές - Κωνσταντίνος Καβάφης

Saturday, April 27, 2019

Τι γυρεύουν ένας κομμουνιστής και ένας ανάπηρος, στον Επιτάφιο;

Η εικόνα ίσως περιέχει: 8 άτομα, περιλαμβάνεται ο Γιάννης Δημογιάννης, άτομα στέκονται, κουστούμι και υπαίθριες δραστηριότητες

Το παραδέχομαι πως προβληματίστηκα αρκετά, πριν ανεβάσω αυτή τη φωτογραφία. Ήξερα, βλέπεις, ποιες ενστάσεις θα άκουγα, ποιο θα ήταν το σκεπτικό της αμφιβολίας και μπορώ να σε διαβεβαιώσω πως είχα διαισθανθεί ακόμη και τα πιθανά πρόσωπα, που θα εξέφραζαν το σκεπτικό αυτό. Οπότε, ούτε καν ξαφνιάστηκα. Απεναντίας, το προοικονόμησα και το καλοδέχτηκα, γιατί αυτό υπαγορεύει πρωτίστως η δημοκρατική αντίληψη και ο πολιτισμός μου. Εξάλλου, καλύτερος μπορείς να γίνεις, ιδίως μέσα από τις ενστάσεις που θα ακούσεις, πόσο δε μάλλον, αν αυτές απορρέουν από ανθρώπους που σε αγαπούν, και που τυχαίνει και εσύ να τους σέβεσαι, παρά τις πιθανές διαφωνίες, που φυσιολογικά θα προκύψουν στη διαδρομή.
Επειδή, όμως, εκ των προτέρων, εγώ σου έδωσα πρώτος, το δικαίωμα να στήσεις το οποιοδήποτε σενάριο και να εκφράσεις ελεύθερα τις σκέψεις και τις ενστάσεις σου, παρομοίως επιθυμώ να εκφράσω τώρα και τις δικές μου. Δώσε, επομένως, στα αυτιά σου μία ευκαιρία να ακούσεις και τη δική μου εκδοχή! Γιατί, στο τέλος, - πού ξέρεις - μπορεί και να ακούσεις πράγματα, που αγνοούσες, πριν εκφραστείς επικριτικά.
Αλλά ας προχωρήσω στο προκείμενο. Οι λόγοι και οι αφορμές που εξώθησαν κάποιους αγαπητούς να μιλήσουν καλοπροαίρετα και ευθαρσώς περί λαϊκισμού και δημαγωγίας είναι προφανώς τρεις:
α) οδεύουμε ολοταχώς προς εκλογές, οπότε τα πάντα προσλαμβάνονται μέσα από το πρίσμα και τις σκοπιμότητες αυτής της διαδικασίας.
β) Ο δεύτερος σημαντικότερος λόγος είναι πως στις Δημοτικές εκλογές της Πάτρας, συμμετέχει ο νυν Δήμαρχος, κ. Κώστας Πελετίδης, ο οποίος τυγχάνει - ως γνωστό - και για κακή του τύχη, να είναι εκτός από γιατρός, και κομμουνιστής. Και στον τόπο μας - η ιστορία δείχνει περίτρανα - πως αυτή η κομματική ταυτότητα αποτελεί εξ ορισμού μία σοβαρή αιτία, για να απαξιωθεί η κάθε του επιλογή. Με άλλα λόγια, αυτομάτως και σχεδόν νομοτελειακά, τον παίρνει κι αυτόν η μπάλα. Ειδάλλως, - και δη, στην περίπτωση αυτού του κομμουνιστή υποψήφιου - αντιδράς στερεοτυπικά, γιατί θεωρείς a priori και σχεδόν αξιωματικά πως και αυτός υπηρετεί, όπως και οι υπόλοιποι, την αρρώστια του δημαγωγικού λαϊκισμού. Κοινώς, τον τσουβαλιάζεις δίχως δεύτερη σκέψη, και ανάλογα πάντα, με τα νοσηρά κριτήρια και τις αμαρτίες των προηγούμενων.
γ) Ο τρίτος και ο σημαντικότερος λόγος της αμφιβολίας και αμφισβήτησής σου είμαι εγώ. Εδώ, βέβαια, έχεις σχεδόν εξοργιστεί. Κυρίως, όχι επειδή βλέπεις για πρώτη φορά έναν ανάπηρο να είναι σε αυτή τη θέση, αλλά δυστυχώς επειδή τον βλέπεις να διεκδικεί το αυτονόητο δικαίωμά του - αυτό, δηλαδή, που είναι για εσένα, μία τετριμμένη επανάληψη. Σίγουρα, όμως όχι και γι' αυτόν. Γιατί εδώ προσπέρασες, σαν να μη λέχθηκε, μία λεπτομέρεια, που σου ξεκαθαρίστηκε ευκρινώς, εξ αρχής: "πως, δηλαδή, μετά από 28 χρόνια αποκλεισμού, εξαιτίας πρωτίστως του κοινωνικού ρατσισμού, αυτή ήταν για εμένα η πρώτη φορά, που συμμετείχα στον Επιτάφιο, που εσύ ανώδυνα απολαμβάνεις ανελλιπώς, για το διάστημα αυτών των 28 χρόνων".
Συνοψίζοντας, επομένως, καταλήγεις και στη δικιά μου περίπτωση, στο ίδιο συμπέρασμα, που έχεις ήδη καταλήξει και στους 2 προηγούμενους λόγους. Ή για να το θέσω πολύ απλά, και αποδίδοντας την κεντρική ιδέα της σκέψης σου, συμβαίνει το εξής: 
"επειδή, στην ουσία, βλέπεις για πρώτη φορά έναν ανάπηρο σ' έναν Επιτάφιο, θεωρείς δεδομένο πως και αυτός ο "καψερός" έχει, έστω και άθελά του, γίνει αποδέκτης μίας ταπεινής φιλανθρωπίας - και λέω ταπεινής, γιατί θεωρείς, και δεδομένο και αδιαπραγμάτευτο πως ο "καψερός" ενέδωσε στη δόλια "λούμπα" του συγκεκριμένου κομμουνιστή λαϊκιστή. Γεγονός που προσβάλλει τη νοημοσύνη μου, για να μην επεκταθώ και σε άλλα...
Όμως, επειδή η μελέτη μου στο μεταπτυχιακό της Δημιουργικής Γραφής με έχει κάνει πολύ πιο "υποψιασμένο" στο να αναζητώ όχι τα αυτονόητα, αλλά κυρίως αυτά που λανθάνουν σε μία ιστορία, θα πω τα εξής, ώστε η δεύτερη ανάγνωση να αποκτήσει άλλη προοπτική. Κανονικά, βέβαια, αυτό θα έπρεπε ήδη να το έχεις κάνεις εσύ, πριν βιαστείς καν να βγάλεις την Κεντρική ιδέα της ιστορίας:
1) Εδώ, και καιρό έχω δηλώσει ρητά και αναλαμβάνοντας πλήρως τις ευθύνες που μου αναλογούν, πως συμμετέχω στο πλευρό του Πελετίδη και της Λαϊκής συσπείρωσης, σαν υποψήφιος Δημοτικός σύμβουλος. Οπότε, στη φωτογραφία, βλέπεις την ομάδα αυτού του συνδυασμού, πλην όμως σε σοκάρει, κατά βάθος, το γεγονός πως ένας από την ομάδα τυχαίνει να είναι και ανάπηρος. Γιατί αν με έβλεπες να περπατώ, δεν θα ίδρωνες, πιστεύω και τόσο, για τη συμμετοχή μου στην όποια ομάδα εγώ επιλέγω να περπατήσω, γεγονός που με προβληματίζει βαθιά...
2) Η απόφαση μου αυτή - σε πληροφορώ - δεν ήταν καθόλου εύκολη, γιατί απαιτεί τεράστιο ψυχικό και σωματικό κόπο, που δυστυχώς δε δείχνεις να σε αφορά.
3) Αυτή η συμμετοχή θα γίνει άπαξ, εφόσον τα χρόνια, οι δυσκολίες και οι προτεραιότητες δεν μου επιτρέπουν δεύτερη ευκαιρία.
4) Ο μοναδικός λόγος αυτής της εμπλοκής είναι αποκλειστικά και μόνο τα προβλήματα της αναπηρικής κοινότητας. Τα υπόλοιπα τα αφήνω σε ανθρώπους ικανούς και αρτιμελείς.
5) Θεωρώ και έχω πειστεί απολύτως πως ο Πελετίδης είναι ο μόνος υποψήφιος, που μπορεί να ανταποκριθεί στα προβλήματα αυτά. Και σου μιλώ, έχοντας πια πλήρη εικόνα της ουσίας και του παρασκηνίου.
Κατά συνέπεια, μετά από όλα τα προηγούμενα, τι από όλα σε θορυβεί:
α) ότι είμαι υποψήφιος με ένα συνδυασμό κομμουνιστών;
β) ότι με βλέπεις μαζί με όσους συνεργάζομαι στην ίδια ομάδα;
γ) ότι συμμετέχω σαν ανάπηρος, στην ομάδα;
δ) ότι έχω, ενδεχομένως, το δικαίωμα να συμμετέχω σαν ανάπηρος υποψήφιος, στο συνοικιακό μου Επιτάφιο;
ε) μήπως ότι στον ίδιο Επιτάφιο βρέθηκα τυχαία, με τους ανθρώπους που πιστεύω και συνεργάζομαι;
στ) μήπως πως θα έπρεπε να κρυφτώ σε μία άκρη, για να μην εκτεθώ και δώσω αφορμή στις επιφυλάξεις κάποιων, που μετά από μισή ώρα θα είχαν πλήρως εξατμιστεί;
ζ) μήπως επειδή οι συμπολίτες μου είδαν για πρώτη το πρωτοφανές θέαμα ένας ανάπηρος να παρευρίσκεται σε Επιτάφιο;
η) μήπως ίσως ότι με έσερνε ένας Δήμαρχος και μάλιστα κομμουνιστής;
Κάπου εδώ, όμως, σου διαφεύγουν δυστυχώς οι σημαντικότερες πληροφορίες:
α) ότι αυτές οι πολιτικές μαριονέτες, που συνήθως έρχονται σαν γλάστρες στους Επιτάφιους, για τις φωτογραφίες και μόνο, ήταν πολύ πιο μπροστά από την ομάδα, που βλέπεις να περπατά στη φωτογραφία.
β) πως ο Πελετίδης απαξίωσε πλήρως τη φιέστα και όσους συμμετείχαν σε αυτή, χωρίς καν να συμμετέχει έστω τυπικά ή θεσμικά, αν θες.
γ) πως μπορεί να είναι βέβαια κομμουνιστής, αλλά πίστεψε με, έχει πολλά λιγότερα στερεότυπα, στο μυαλό του, από πολλούς ένθερμους Χριστιανούς.
δ) πως έμεινε από τη δικιά του επιλογή στο τέλος της φιέστας, σαν ένας, ανάμεσα στον Πατρινό λαό. Πάντα φιλικός, πρόσχαρος και ανοιχτόκαρδος, απέναντι σε όσους δίνουν νόημα στην πίστη του.
ε) Πως τελικά, ένας από τους λόγους που έμεινε ο ίδιος προσωπικά και ενσυνείδητα, απαρατήρητος και αδιάφορος για τη φιέστα των κατ' επάγγελμα δημαγωγών, ήταν - όπως τουλάχιστον διαισθάνομαι - προκειμένου να αποφύγουμε, όπως μου δήλωσε προηγουμένως κατηγορηματικά, "αυτή ακριβώς τη ματαιότητα των μαϊντανών".
Και προκειμένου, πάνω απ' όλα, να χαρούμε την ανθρώπινη ευκαιρία, που εγώ, πρώτος, είχα στερηθεί για 28 ολόκληρα χρόνια, εξαιτίας της αδιαφορίας αυτών των μαϊντανών. Για να μου προσφέρει, δηλαδή, την απαραίτητη διακριτικότητα, αλλά συνάμα, για να με ενθαρρύνει με τον πηγαίο αυθορμητισμό του, ώστε να μη νιώθω κομπλεξικά.
Για κερασάκι, όμως, σου λέω τη σημαντικότερη λεπτομέρεια, που σου διαφεύγει.
Στην ομάδα των υποψήφιων της Λαϊκής συσπείρωσης υπήρξαν πριν από τον Πελετίδη, και άλλοι τρεις, που τράβηξαν πρώτοι αυτοί το κουπί, προκειμένου εγώ να χαρώ... το αυτονόητο δικαίωμά σου. Και σε διαβεβαιώ πως ΕΓΩ ΗΜΟΥΝ ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΣΚΟΠΙΜΑ ΑΠΕΦΕΥΓΑ ΝΑ ΒΑΛΩ ΤΟΝ ΔΗΜΑΡΧΟ ΣΤΟ ΡΟΛΟ ΤΟΥ ΚΟΥΒΑΛΗΤΗ ΕΝΟΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΜΠΟΓΟΥ.
Εδώ, λοιπόν, σου διαφεύγει η κομβική λεπτομέρεια στην προβλέψιμη ανάγνωση και ερμηνεία σου:
Πως, όταν πια είχαν εξαντληθεί στην ανηφόρα του νεκροταφείου και οι προηγούμενοι τρεις βαστάζοι, τελευταίος είχε μείνει ένας παλιός μου μαθητής. Εκεί όμως που εγώ μιλούσα ανυποψίαστος μαζί του, ξαφνικά τον βλέπω δίπλα μου και τότε γυρνώ απορημένος και βλέπω πως τη θέση του, την είχε πάρει αθόρυβα αυτός, που εσύ έχεις απαξιώσει για τις προθέσεις του. Κι όσο κι αν αποπειράθηκα να τον μεταπείσω, ώστε να μην φορτωθεί αυτό το ρόλο - αφού η προσφορά του με έκανε να αισθάνομαι κάπως αμήχανα - αυτός, προς τιμή του, δε μεταπείστηκε.
Και κάπου εδώ, νομίζω, διακρίνω τη μεγαλύτερη αστοχία στην ανάγνωση και την ερμηνεία σου:
α) Ο δημαγωγικός λαϊκισμός των προηγούμενων είναι βέβαια επαρκής αιτία, αλλά όμως, όχι και αναγκαία, για να είναι καραγκιόζης και ο Πελετίδης.
β) Η συμμετοχή ενός ανάπηρου - δη, υποψήφιου Δημοτικού συμβούλου - είναι επαρκής αιτία για το συγκεκριμένο σκηνικό φτηνής δολιότητας, όχι όμως και αναγκαία.
Και επειδή ήδη έχω υπερβεί τα όρια, καταλήγω στο δικό μου επιμύθιο: 
για τους ίδιους λόγους, που εσύ θεώρησες στην κρίση σου, δεδομένους τους χαρακτηρισμούς περί φθηνού δημαγωγικού λαϊκισμού, αλλά όμως ακριβώς για τις αντίθετες από τις δικές σου εκδοχές, φτάνω στο εξής συμπέρασμα:
"Σε ευχαριστώ που μου απέδειξες και μου επιβεβαίωσες πως ο Πελετίδης είναι ο μόνος ικανός και πρόθυμος υποψήφιος Δήμαρχος, που μπορεί να εγγυηθεί, επιτέλους, μία ανθρώπινη Πάτρα, αλλά μόνο για το λαό της. Και εννοείται για όσους ανάπηρους ελπίζουν και περιμένουν από αυτόν τη δικαίωση, που εσύ δε χρειάζεσαι".



No comments:

Post a Comment

Ένα Αγγελάκη έφυγε – μιλώντας μαζί της

ΔΙΑΔΡΑΣΗ Ένα Αγγελάκη έφυγε – μιλώντας μαζί της Το ποίημα “Λέει η Πηνελόπη” – γραμμένο από την Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ – το δι...